Polskie Stowarzyszenie Racjonalistów jest zrzeszeniem osób o światopoglądzie racjonalistycznym. Jesteśmy społecznością ludzi o otwartych umysłach, którzy cenią ideę osobistej wolności i samorozwoju.
„Myśl Wolna daje albo… milczy”
Idea
Polskie Stowarzyszenie Racjonalistów jest zrzeszeniem osób o światopoglądzie racjonalistycznym.
Jesteśmy społecznością ludzi o otwartych umysłach, którzy cenią ideę osobistej wolności i samorozwoju. Tworzymy enklawy w polskiej przestrzeni społecznej, gdzie można myśleć, mówić i kształtować się na zasadzie autonomii i odwagi intelektualnej, bez ograniczenia ideologiczną poprawnością.
Naszymi wartościami są idee wolnej myśli oraz rozumnego kształtowania przekonań i życia.
Cele PSR
- integracja polskiej społeczności racjonalistów w związek zdolny do podejmowania działań na rzecz upowszechniania samodzielnego i krytycznego myślenia,
- rozwijanie postaw tolerancyjnych, zwalczanie uprzedzeń i wspieranie idei społeczeństwa otwartego,
- popularyzacja nauki i metody naukowej,
- działanie na rzecz rozdziału kościołów i związków wyznaniowych od Państwa oraz neutralności światopoglądowej Państwa.
- wspieranie i obrona praw osób dyskryminowanych, w szczególności na tle światopoglądu, orientacji seksualnej, narodowości, rasy, pochodzenia etnicznego oraz płci, a także pomoc w realizacji własnych praw,
- propagowanie postaw twórczych, aktywnych, zaangażowania społecznego i obywatelskiego,
- działalność na rzecz rozwoju zainteresowań, wiedzy i horyzontów umysłowych członków stowarzyszenia.
Tradycja
W Polsce od 1907 r.
Jesteśmy częścią polskiego ruchu laickiego, którego korzenie sięgają okresu zaborów. W 1907 r. w Warszawie powstało Stowarzyszenie Wolnomyślicieli Polskich. Zlikwidowane przez władze carskie, organizacje laickie odrodziły się w II Rzeczpospolitej. W warunkach dominacji jednego wyznania, międzywojenni wolnomyśliciele opowiadali się za laicyzacją przestrzeni publicznej: chcieli świeckich szkół, cmentarzy i urzędów stanu cywilnego. Propagowali zasady wolności sumienia i tolerancji religijnej, szerzyli myśl niezależną od przesądów, bronili wolności przekonań w nauce, sztuce, religii i polityce. Na łamach prasy laickiej („Myśl Wolna”, „Wolnomyśliciel Polski”, czy „Racjonalista”) publikowali m.in. Ludwik Krzywicki, Jan Baudouin de Courtenay, Tadeusz Kotarbiński, Tadeusz Boy-Żeleński.W 1936 r. władze zlikwidowały organizacje i prasę wolnomyślicielską.
Ruch kontynuuje działalność w okresie PRL-u. Stowarzyszenie Ateistów i Wolnomyślicieli, czy Towarzystwo Krzewienia Kultury Świeckiej promują światopogląd racjonalistyczny, zajmują się ochroną praw niewierzących, prowadzą szeroką działalność wydawniczą, oświatową i badawczą. Powstaje pierwszy polski przegląd religioznawczy „Euhemer”. Po 1989 r. środowiska laickie stały się jeszcze bardziej zróżnicowane.
Obecnie, m.in., dzięki działalności Polskiego Stowarzyszenia Racjonalistów, myśl wolna przezywa w Polsce swój „comeback”.